កម្ពុជា និងសហភាពអឺរ៉ុប សាទរចំពោះការវិវឌ្ឍជាវិជ្ជមាននៃទំនាក់ទំនងនឹងគ្នានាប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ
ភ្នំពេញ៖ នាថ្ងៃទី ១៦ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២៣ នៅទីស្តីការក្រសួងការបរទេស នាប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ តំណាងកម្ពុជា និងសហភាពអឺរ៉ុប (EU) បានសាទរចំពោះការវិវឌ្ឍជាវិជ្ជមាន នៃទំនាក់ទំនងនឹងគ្នា នៅចំពោះមុខវិបត្តិសកលដ៏ស្មុគស្មាញ ជាពិសេសក្នុងបរិបទកូវីដ ១៩ កន្លងទៅ ខណៈសហភាពអឺរ៉ុបជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មធំរបស់កម្ពុជាសព្វថ្ងៃ និងជាដៃគូអភិវឌ្ឍន៍សំខាន់តាំងពីសម័យក្រោយសង្គ្រាមស៊ីវិល។
ការកត់សម្គាល់ពីវឌ្ឍនភាព នៃទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីនេះ ធ្វើឡើងតាមរយៈជំនួបជម្រាបលាលោកប្រាក់ សុខុន រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជា ពីសំណាក់លោកស្រី Carmen MORENO ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហភាពអឺរ៉ុបប្រចាំកម្ពុជាដែលចប់អាណត្តិ ។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងការបរទេស។
នៅក្នុងជំនួបនេះ លោក ប្រាក់ សុខុន បានកោតសរសើរចំពោះលោកស្រី Carmen MORENO ចំពោះកិច្ចខិតខំក្នុងអាណត្តិលោកស្រីជាតំណាង ដែលបានជួយពង្រឹងទំនាក់ទំនងរវាងសហភាពអឺរ៉ុប និងកម្ពុជាឱ្យមានភាពប្រសើរឡើង។ លោកកត់សម្គាល់ពីការរីកចម្រើននៃទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីកម្ពុជា-សហភាពអឺរ៉ុប ក្នុងរយៈពេល ៤ ឆ្នាំចុងក្រោយ នៅចំពោះមុខវិបត្តិសកលជាច្រើន ជាពិសេសអំឡុងការរាតត្បាតជំងឺកូវីដ ១៩ ខណៈសហភាពអឺរ៉ុប បានជួយកម្ពុជារួមមានជំនួយវ៉ាក់សាំង ហិរញ្ញប្បទានឥតសំណង និងឥណទានសរុប ៥៩៩ លានអឺរ៉ូ ព្រមទាំងការស្តារសេដ្ឋកិច្ចសង្គមក្រោយកូវីដ ១៩ ផង។
ជាមួយគ្នានេះលោក ប្រាក់ សុខុន បង្ហាញក្តីអំណរចំពោះកិច្ចខិតខំជួយកម្ពុជាពីភាពជាដៃគូនៃសហភាពអឺរ៉ុបនៅក្រោយសង្គ្រាមស៊ីវិល។ លោកថា៖ «ភាពជាដៃគូនេះរួមមានគំនិតផ្តួចផ្តើមជាច្រើន ដូចជាការស្តារឡើងវិញនូវហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ការអភិវឌ្ឍវិស័យកសិកម្ម ការគ្រប់គ្រងការផ្លាស់ទីលំនៅ ធនធានមនុស្ស និងការបោសសម្អាតគ្រាប់មីន ដែលបានជួយរួមចំណែកដល់ការរីកចម្រើនផ្នែកសង្គមសេដ្ឋកិច្ចនៅកម្ពុជា។
បើតាមការអះអាងរបស់ក្រសួងការបរទេសក្នុងជំនួបនោះដែរលោកស្រី MORENO បានថ្លែងកោតសរសើរ ពីភាពប៉ិនប្រសប់របស់កម្ពុជា ក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ានឆ្នាំ ២០២២ កន្លងទៅ ក្នុងនោះរួមមានកិច្ចប្រជុំកំពូល ខួបអនុស្សាវរីយ៍អាស៊ាន-សហភាព-អឺរ៉ុប ផងដែរ ដែលបានប្រព្រឹត្តទៅដោយជោគជ័យ។ សេចក្តីប្រកាសក្រសួងការបរទេសឱ្យដឹងថា៖ «ភាគីទាំង ២ បានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះការវិវឌ្ឍជាវិជ្ជមាន នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនឹងគ្នា រួមទាំងកិច្ចសន្ទនាកម្រិតខ្ពស់ ជាមួយគ្នាជាញឹកញាប់ ដែលលើកកម្ពស់ការយល់ដឹង កាន់តែច្រើនចំពោះកម្ពុជា»។
ជុំវិញបញ្ហានេះ លោក វណ្ណ ប៊ុនណា អ្នកជំនាញផ្នែកភូមិសាស្ត្រនយោបាយអន្តរជាតិ លើកឡើងថា ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា និងសហភាពអឺរ៉ុបមានសារៈសំខាន់ ខណៈសហភាពអឺរ៉ុបចូលរួមចំណែកសំខាន់ក្នុងសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាដែលជាទីផ្សារធំបន្ទាប់ពីសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងការនាំចេញផលិតផលសម្លៀកបំពាក់និងទំនិញកម្ពុជា។ លោកបន្តថា សហភាពអឺរ៉ុបក៏ជាម្ចាស់ជំនួយអភិវឌ្ឍន៍សង្គម និងធនធានមនុស្ស ដែលកម្ពុជាពិតជាត្រូវការសហភាពអឺរ៉ុប ហើយសហភាពអឺរ៉ុបវិញក៏ត្រូវការកម្ពុជាដើម្បីគាំទ្រខ្លួនលើឆាកអន្តរជាតិដែរ។
យ៉ាងណាក្តីលោក វណ្ណ ប៊ុនណា មើលឃើញបញ្ហាមួយចំនួនក្នុងទំនាក់ទំនងនេះថា កម្ពុជានិងសហភាពអឺរ៉ុប មានបញ្ហាមួយចំនួនទៅលើសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យ ដែលធ្វើឱ្យតំបន់ទាំង ២ ពិបាកធ្វើការជាមួយគ្នាជាពិសេសនៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិថ្មី ដោយសារសហភាពអឺរ៉ុប នៅប្រកាន់គោលជំហរគេដដែលលើបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យហ្នឹង។
លោកថា៖ «ខ្ញុំយល់ថា វាជាបញ្ហាខ្ទាស់ ដែលរដ្ឋាភិបាលថ្មី ប្រហែលនឹងមិនធ្វើតាមសហភាពអឺរ៉ុបចង់បានទេ»។ ទោះជាបែបនេះក្តីលោកសង្ឃឹមថា រដ្ឋាភិបាលថ្មី ក្នុងអាណត្តិទី៧ នឹងបើកចំហសម្រាប់សហភាពអឺរ៉ុប ដើម្បីរុញច្រានទំនាក់ទំនងល្អនឹងគ្នាដើម្បីប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម។
ចំណែក លោក គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាមើលឃើញថា ទំនាក់ទំនង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការកម្ពុជា និងសហភាពអឺរ៉ុប មានការរីកចម្រើនគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ស្របពេលភាគីទាំង ២ បង្ហាញការប្តេជ្ញាចិត្តរៀងៗខ្លួន ក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះ។ នៅចំពោះមុខការរិះគន់លើលម្ហប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាពីសហភាពអឺរ៉ុប លោក គិន ភា យល់ថា ទាំងនេះគ្រាន់តែជារបាំងមុខ និងជាលេសរបស់សហភាពអឺរ៉ុប និងសម្ព័ន្ធមិត្ត ដើម្បីដាក់បន្ទុកប្រទេសណាដែលមិនស្របតាមយុទ្ធសាស្ត្រ និងរបៀបវារៈខ្លួនប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែជាក់ស្តែងប្រទេសទាំងនេះតម្កល់ផលប្រយោជន៍ខ្លួនជាធំ។
លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា៖ «កម្ពុជានិងសហភាពអឺរ៉ុប អាចនឹងបន្តទំនាក់ទំនងល្អ ចំពោះវិស័យទាំងឡាយណា ដែលយើងធ្វើការជាមួយគ្នាបាន មានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អ ហើយព្យាយាមធ្វើឱ្យមានតុល្យភាពឥទ្ធិពលរវាងគ្នា និងគ្នា ជាពិសេសឥទ្ធិពលមហាអំណាចជះលើកម្ពុជា»។
គួរជម្រាបជូនថា សហភាពអឺរ៉ុបបានប្តេជ្ញាផ្តល់ទឹកប្រាក់រង្វង់ ១,៤៣ ពាន់លានអឺរ៉ូ ដើម្បីគាំទ្រដល់កម្ពុជាក្នុងក្របខ័ណ្ឌ “យុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍អឺរ៉ុបរួម ឆ្នាំ ២០២១-២០២៧”។ ភាគីទាំង ២ ក៏នឹងមានកិច្ចប្រជុំលើកទី១២ នៃគណៈកម្មាធិការចម្រុះកម្ពុជា-សហភាពអឺរ៉ុប ដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅទីក្រុងប្រ៊ុចសែល នៅពេលខាងមុខ ក្នុងន័យដាក់ចេញផែនការសកម្មភាពសំដៅពង្រឹងបន្ថែមទៀតកិច្ចសហការពហុវិស័យ៕