តិចភ្លេចថ្ងៃពិសេស! ស្អែកនេះបិណ្ឌ១ហើយ ទៅបោះបាយបិណ្ឌ
ថ្ងៃស្អែកនេះ! ជាថ្ងៃកាន់បិណ្ឌ១ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៣០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៣ ក៏ជាវេលាប្រជាជនខ្មែរយើងទូទាំងប្រទេស តែងយល់ថា ជាបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ។
បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ គឺជាការធ្វើបុណ្យដាក់បិណ្ឌ ដើម្បីឧទ្ទិសកុសល ដល់ដួងវិញ្ញណក្ខន្ធបុគ្គលទាំងឡាយដូចជាឳពុក ម្ដាយ បងប្អូន ញាតិសន្ដាន ដែលបានចែកស្ថានទៅហើយមិនដឹងថាទៅចាប់កំណើតនៅលោកខាងមុខជាអ្វី? តើហេតុអ្វីបានជាខ្មែរយើងរៀបចំពីធីកាន់បិណ្ឌដាក់បិណ្ឌ និងបោះបាយបិណ្ឌនេះ?
កាលពីសម័យបុរាណកាល គេធ្វើពិធីបុណ្យនេះ គឺដើម្បីរៀបចំធ្វើសង្ឃភត្តទំនុកបម្រុងព្រះសង្ឃដែលគង់ចាំវស្សាក្នុងវត្តរយៈពេល៣ខែ ចាប់តាំងពីថ្ងៃចូលវស្សារហូតដល់ថ្ងៃចេញវស្សា។ នៅក្នុងសំណេរកាលបុរាណបានចារថា ដោយសារនៅក្នុងរដូវវស្សាមានភ្លៀងធ្លាក់ជោកជាំ រលឹមពព្រិច ធ្វើឱ្យមានការលំបាកដល់ព្រះសង្ឃក្នុងពេលធ្វើគោចរបិណ្ឌបាត ហេតុដូច្នេះ ទើបបណ្ដាពុទ្ធបរិស័ទនាំគ្នារៀបចំពិធីនេះ ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ព្រះសង្ឃ ប្រចាំថ្ងៃរហូតដល់ថ្ងៃចេញវស្សា។
ម្យ៉ាងវិញទៀត នៅក្នុងពិធីបុណ្យនេះ គឺធ្វើឡើងដើម្បីផ្សាយឧទ្ទិសកុសលដល់ពពួកបេតជនញាតិ និងញាតិទាំង៧សន្ដាន ព្រមទាំងតំណញាតិច្រើនទៀត នោះផងដែរ គឺទៅតាមរយៈអនុភាពនៃសង្ឃគតាទក្ខិណាទាន ដែលរស់រងទុក្ខវេទនា កើតជាប្រេតមានកម្មពៀរ ជាប់ទោសធ្ងន់រងកម្មក្រហល់ក្រហាយអត់ឃ្លានទាំងអស់នោះ បានរួចផុតពីក្ដីលំបាកសោកសៅ។
ម្យ៉ាងទៀតប្រជាជនខ្មែរប្រារព្ធពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ដោយសារតែពួកគេមានជំនឿយ៉ាងមុតមាំតាមបណ្ដាំចាស់ៗ ដែលពោលណែនាំ និងអនុវត្តជារៀងរាល់ឆ្នាំតៗគ្នាមក។ គេជឿថា សាច់ញាតិដែលបានចែកឋានទៅហើយ មាតាបិតា ជីដូនជីតា បងប្អូនកូនចៅ ញាតិកាទាំង ៧ សន្ដាននោះ ដែលខ្លះមានបាបកម្មត្រូវទទួលទោសនៅឋាននរកកើតជាប្រេត កើតជាអបាយភូមិវេទនាណាស់។ ឋាននោះស្ថិតនៅជ្រៅឆ្ងាយពីឋានមនុស្សមិនអាចមើលឃើញពន្លឺព្រះអាទិត្យទេ ហើយក៏គ្មានសំលៀកបំពាក់ គ្មានអាហារបរិភោគដែរ។ លុះដល់រដូវបុណ្យគេដោះលែងឱ្យមកទទួលផល្លានិសង្ឃ ដែលសាច់សាលោកហិត ធ្វើបុណ្យឧទ្ទិសឲ្យ។
ប្រជាជនខ្មែរជឿថាព្រលឹងរបស់អ្នកទាំងនោះនឹងមកដល់វត្តអារាមហើយ ទទួលការផ្ដល់ជូនពីសាច់ញាតិ ឬកូនចៅរបស់ពួកគេតាមរយៈ ការអធិដ្ឋានដោយព្រះសង្ឃ។ ម្យ៉ាងទៀតគេខ្លាចជីដូនជីតាដាក់ប្រទេចបណ្ដាសាឱ្យគេហិនហោច ប្រសិនបើដើរស្វែងរកគ្រប់៧វត្តហើយនៅមិនឃើញសាច់ញាតិធ្វើបុណ្យឧទ្ទិសឱ្យ។ មួយវិញទៀតគេសង្ឃឹមថា កុសលផលបុណ្យដែលគេបានធ្វើនៅជាតិនេះនឹងធ្វើឲ្យគេទទួលបាននូវសេចក្ដីសុខចំរើនរហូតដល់ជាតិក្រោយ។
ដោយឡែក ក្រៅពីពិធីកាន់បិណ្ឌ នៅក្នុងផ្នត់គំនិតប្រជាជនខ្មែរជំនឿនៃការបោះបាយបិណ្ឌ ត្រូវបានគេរៀបចំព្រមគ្នា ដោយគេធ្វើជាបាយពំនូតដំតូចៗ ដែលមានច្របាច់ បាយដំណើប ចេក ល្ង និងផ្កា ធ្វើបែបនេះគឺដើម្បីងាយស្រួលឱ្យប្រេតអាចលូកចាប់បានដោយដៃ។ ពិធីខ្លះទៀត គេបោះបាយបិណ្ឌ ដោយយក កន្ទេលទៅក្រាល នៅជុំវិញរបងវត្ត ៨ទិស ហើយមានដាក់តម្រៀបខ្ទះធំៗ ឬ កន្តាំង កញ្ជើ ល្អី ដើម្បីឱ្យអ្នកបុណ្យ ធ្វើការចែកទាន ទៅតាមសទ្ធា ដោយមាន បោះ នំអន្សម នំបត់ នំធ្មៃ ពំនូតបាយ ឬ អាហារគោក ផ្សេងៗ ចូលទៅក្នុងខ្ទះ កញ្ជើ ល្អី កន្តាំង ដែលតម្រៀបជាជួរទាំងនោះ។ ធ្វើបែបនេះ គឺដើម្បីងាយស្រួល ឱ្យប្រេតអាចលូកចាប់បានដោយដៃ កើបយកទៅផ្ទះ ចែកក្រុមគ្រួសារផង ហើយមានរបៀបមិនកំពប់ចោលទទេៗផង។
ម្យ៉ាងទៀត គេក្រាលកន្ទេលពីក្រោម កញ្ជើកន្ទាំងទាំងនោះ គឺសម្រាប់ទុកត្រងអាហារកំពប់ ដើម្បីទុកចែកឆ្កែឆ្មាអនាថា ឱ្យបានឆីព្រមផង ដោយពុំមានការប្រមាថ ដោយឱ្យសត្វឆីអាហារពីដី ដូចថ្ងៃធម្មតាៗដទៃទៀតឡើយ ព្រោះ ថ្ងៃនេះ គឺជាថ្ងៃតំកើងរាសីរបស់មនុស្សគ្រប់គ្នា រួមទាំងសត្វទាំងឡាយ ដែលបម្រើគ្រួសារក្នុងភូមិផង។ អ្នកស្រុកទាំងឡាយមានជំនឿថា គេមិនត្រូវឱ្យកំពប់បាយមួយគ្រាប់ ចោលទៅដីទេ ព្រោះជាភស្តុតាងនៃការមើលងាយព្រះម៉ែ ដែលនាំឱ្យអាប់រាសីកូនចៅ។ នេះគ្រាន់តែជាបំណែកជ្រុងមួយ ក្នុងបវេណីអត្តសញ្ញាណដ៏ប្រសើររបស់ខ្មែរយើង ដែលយើងគប្បីសិក្សា ពង្រីកស្មារតីគំនិតបញ្ញា និងចំណេះដឹង អោយបានកាន់តែទូលាយ ប្រសើរឡើង គ្រប់ៗគ្នា។
សូមជម្រាបថា ឆ្នាំនេះពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌ និងភ្ជុំបិណ្ឌ នឹងប្រព្រឹត្តិទៅចាប់ពីថ្ងៃ១រោច ដល់ថ្ងៃ១៥រោច ខែភទ្របទ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៣០ ខែកញ្ញា ដល់ទី១៤ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៣នេះ ។ ប្រភព៖ ប្រតិទិនចន្ទគតិខ្មែរ_អ្នកស្រី កែវ ច័ន្ទបូរណ៍